Makat Darlığı Belirtileri ve Tedavisi
23 Temmuz 2024

Makat Darlığı Belirtileri ve Tedavisi

Makat Darlığı

Makat kanalının çapının küçülmesine ve elastikiyet yeteneğini kaybetmesine anal darlık, makat darlığı veya anal stenoz denir. Makat darlığı, gerçek anatomik darlıklar ile kasta oluşan büzüşme veya fonksiyonel büzüşme sebebiyle ortaya çıkar. Ancak gerçek makat darlığında, anoderm denilen makat derisinin yerini sıklıkla geçirilen operasyonlar sonucunda meydana gelen nedbe dokusu (nasır dokusu ve sikatris) alır. Bu bölgede yalnızca erişkin bireylerin makat darlıkları ele alınmaktadır. Bebeklerde görülen makat darlıkları ise uzmanlık alanımıza girmez. Dinlenme halinde olan bir erişkinin makat kanalının ortalama çapı 3 santimetre, açılma ve gevşeme anında ise 5-9 santimetre veya tam kasılmayla birlikte 2.5 santimetre civarında ölçülmüştür.

Hangi Hastalıklar veya Durumlar Makat Darlığına Neden Olur?

Hemoroid (Basur) Ameliyatı: Makat darlığı olgularının yaklaşık olarak yüzde doksanından fazlasını oluşturur. Yapılan hemoroid ameliyatları sonucunda ortalama yüzde iki ya da dört civarında komplike görülen veya ilerlemiş hemoroid ameliyatları sonrasında yüzde beş ya da on oranında makat darlığı görülmektedir. Bu sorun sıklıkla pıhtılaşmış kan (tromboze) hemoroid veya makat bölgesinde sarkma (rektal prolapsus) ile görülen hemoroid olgularında hemoroidlerin Whitehead operasyonları gibi bütün olarak çıkarıldığı durumlarda rastlanmaktadır. Longo yöntemi kullanılarak yapılan hemoroid ameliyatlarında kese ağzı bölgesi (Purse string) dikişi makat kanalında bulunan makat girişine yakın yerde atılırsa makat darlığı gelişebilir. Bu rahatsızlıklarda sıklıkla 'tıkanıcı tipte dışkılama' veya obstrüktif şekilde defekasyon gelişir. Hastalar sıklıkla sık dışkılama ile sürekli ıkınma hissi (tenesmus) gelmesi ve çoğu defasında ya hiç dışkı yapmadıklarını ya da tam olarak boşaltım yapamadıklarını ifade ederler.

Alt Seviyeli Rektum Kanseri Ameliyatı: Özellikle de alt seviyeli rektum kanseri hastalıklarında, tekrar bağırsak devamlılığını sağlamak için kalın bağırsak ve makat kanalı arasında birleştirme (alt seviyeli kolo ile rektal anastomoz, kolo ve anal anastomoz) yapılmaktadır. Bu tür rahatsızlığı olan kişilerde yüzde on ya da otuz civarında makat darlığı gelişmektedir.

İltihabi Bağırsak Hastalığı Ameliyatı: Kalın bağırsak bölgesinin makat kanalı dışındaki bütün kısımlarının alınması (total kolektomi) ile ince bağırsak bölgesinin makat kanalına birleştirilmesi (ileo-anal anastomoz) sonucunda birleştirme (anastomoz) hattında darlık görülmektedir.

Diğer nedenler arasında şunlar bulunmaktadır:

  • Makat ülserleri
  • Makat kanseri
  • Endometriozis
  • Makat çatlağı ameliyatı
  • Makatta yaralanmalar
  • Makat fistülü ameliyatı
  • Makat bölgesinde oluşan cinsel hastalıklar
  • Kronik ishal
  • Anismus
  • Makat kasında (anal sfinkter) onarımı
  • Makat tüberkülozu
  • İltihabi bağırsak hastalığı
  • Rektovajinal fistül ameliyatı
  • Komşu organlara (prostat, vajina, rahim ve mesane) kanserlerinin rektuma sıçraması esnasında
  • Işın Tedavisi (Radyoterapi): İlk önce radyasyon proktiti oluşmaktadır. Daha sonra makatta kanama başlar. Geç dönemde ise rektum seviyesinde bağırsak fistülü veya makat darlığı oluşmaktadır.
  • Makat bölgesinde oluşan siğillerin yakılması
  • Uzun süreli parasetamol veya asetilsalisilik asit içeren fitillerin kullanımı
  • Kronik dışkı gevşetici yani (laksatif) ilaç kullanımı
  • Makat çatlağı hastalığının kendisi makatta darlığa neden olabilir.
  • Makat bölgesinde oluşan nadir tümörler: lenfoma ve melanom

Makat Ameliyatı Sonrasında Makat Darlığı Gelişimi Nasıl Önlenir?

  • Longo operasyonunda kese ağzı bölgesine (Purse string) dikişini makat kanalında bulunan dişli çizgiyi (Linea dentata) bölgesine yakın olarak yerleştirmek.
  • Hemoroid (basur) ameliyatının alanında uzman deneyimli bir cerrah tarafından yapılması.
  • Makat bölgesi dışındaki memeleri çevresel olarak almamak veya arada sağlam doku adacıkları bırakmak. Fazla miktarda bağırsak iç yüzeyini (mukoza) veya makat derisini çıkartmamak.
  • Makat kanalında dişli çizgi (Linea dentata) bölgesinde az dikiş kullanmak.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Dışkıdan Sonra Makattan Kan Gelmesi

Dışkıdan Sonra Makattan Kan Gelmesi

Makat Genişlemesi Belirtileri ve Tedavisi

Makat Genişlemesi Belirtileri ve Tedavisi

Makat Doğum Belirtileri ve Tedavisi

Makat Doğum Belirtileri ve Tedavisi

Makatta Yara Belirtileri ve Tedavisi

Makatta Yara Belirtileri ve Tedavisi

Makat Kanaması Belirtileri ve Tedavisi

Makat Kanaması Belirtileri ve Tedavisi

Güncel

Makat Genişlemesi Belirtileri ve Tedavisi

Makat Genişlemesi Belirtileri ve Tedavisi

Güncel

Makat Temizliği Nasıl Yapılır?

Makat Temizliği Nasıl Yapılır?