Makat çatlağı, tıbbi literatürde "Anal Fissür" olarak adlandırılan ve halk arasında "makat çatlaması" veya "makat kanaması" olarak bilinen bir rahatsızlıktır. Bu çatlağın büyüklüğü genellikle 4-11 mm arasında değişmekle birlikte, sebep olduğu ağrı oldukça şiddetli olabilir. Bu durum, özellikle orta yaşlı ve genç hastalarda sıkça görülür ve makat bölgesinde ağrı, şişkinlik ve kanamalara yol açar. Makat çatlağının en önemli nedeni, kabızlık sonrası sertleşen dışkının bağırsakta birikerek kalınlaşması ve dışarı atılırken dar olan makat çevresinden geçerken çatlamalara ve yırtılmalara sebep olmasıdır.

Bağırsakta biriken ve sertleşen dışkının her dışkılama sırasında yeniden çatlamalara neden olması, makat bölgesinin iyileşmesini engeller. Dışkılama sırasında yapılan ıkınma, makat bölgesini genişleterek çatlağın açılmasına ve şiddetli ağrıya sebep olur. Bu ağrının artmasından korkan hastalar, tuvalet ihtiyacını gidermekten kaçınır ve bağırsakta biriken dışkı daha da sertleşir. Bu durum, yaranın daha fazla tahriş olmasına ve kanamanın artmasına neden olur, böylece kısır bir döngü oluşur.

Makat çatlağının belirtileri arasında dışkılama sırasında ve sonrasında şiddetli ağrı, dışkının üzerinde ve tuvalet kağıdında görülen kan, makat bölgesinde şişlikler ve kaşıntılar, otururken hissedilen ağrılar sayılabilir. Bu belirtiler, makat çatlağının en temel göstergeleridir. Makat kanamasının teşhisi ve tedavisi, dahiliye hekimlerinin muayenesi ile rahatlıkla öğrenilebilir.

Makat çatlağı ameliyatı, ağrı nedeniyle kasılan ve zorlanan makat çevresindeki kas gruplarından çok az bir miktar kesilerek yapılır. Genellikle bu işlem çatlağın üzerine değil, çevresindeki küçük şişliklere uygulanır. Uzman hekimin uygun görmesi durumunda, yara üzerindeki iyileşmeyi hızlandırmak amacıyla çatlak kesilir. Makat çatlağı ameliyatı, yaklaşık 5-20 dakika sürer ve başarı oranı %95 civarındadır. Ameliyat sonrasında hastalar genellikle ertesi gün ayağa kalkabilir ve evlerine dönebilirler. İlk dışkılama sırasında az miktarda kanama ve biraz ağrı olabilir, ancak bu şikayetler zamanla azalır ve kaybolur.

Ameliyat sonrasında nadiren görülen yan etkiler arasında gaz kaçırma bulunur, ancak bu durum kas dokusundaki kılcal damarların kesilmesi sonucu ortaya çıkar. Makat çatlağı ameliyatının yüksek başarı oranı ve tekrar etme olasılığının düşük olması, hastaların ciddi anlamda rahatlamasını sağlar.