Makat çatlağı, tıbbi adıyla anal fissür olarak da bilinir. Bu durum genellikle makatta şiddetli ağrı ve dışkılama sırasında kanama ile kendini belli eder. Makat çatlağı, makat deliğinin çevresinde başlayıp ilerleyen zamanlarda makatın ortasına veya arka tarafına doğru genişleyebilir. Bu durum, çatlağın erken fark edilmemesi veya geç fark edilmesi sonucunda ortaya çıkar. Bazı durumlarda yüzeysel çatlaklar oluşurken, bazı durumlarda çatlak derinleşerek makat kasına doğru inebilir.

Makat çatlağı genellikle aşırı derecede zorlanma sonucu oluşur. Bu, aşırı ıkınma neticesinde meydana gelir. Ayrıca, bağışıklık sisteminin zayıflaması, makat yoluyla cinsel ilişki, iltihabi bağırsak hastalıkları, sürekli ishal ve kronik kabızlık gibi sebeplerden ötürü de makat çatlağı oluşabilir.

Anal fissürler iki şekilde sınıflandırılır: kronik fissürler ve akut fissürler. Kronik fissürler büyük, inatçı ve derin lezyonlardır. Akut fissürler ise kısa süreli, küçük ve yüzeysel çatlaklardır. Bu çatlaklar bebeklerde bile görülebilir ve genellikle korkulacak bir durum değildir.

Makat çatlakları, genellikle erkek ve kadınlarda eşit oranda görülür ve en çok 15-40 yaş aralığında ortaya çıkar.

Makat çatlağı olan bireyler, aşırı ıkınmaktan kaçınmalı, sebze ve meyve tüketimine ağırlık vermelidir. Günde en az 2 litre su tüketilmesi gereklidir. Özellikle küçük bebeklerde alt bezini sık sık değiştirmek, makat çatlağının oluşmasını engeller. Ayrıca, aşırı baharatlı ve acılı yiyeceklerden kaçınmak gerekir. Kişisel temizliğe özen göstermek de önemlidir. Her sabah düzenli olarak koşu yapmak veya herhangi bir sportif faaliyete katılmak faydalıdır. Sürekli oturmak, hastalık açısından olumsuz bir etki yaratır. Özellikle memuriyet gibi hareketsiz meslek sahipleri bu duruma dikkat etmelidir. Ayrıca, sağlığı olumsuz etkileyebilecek alkol, sigara ve dumanlı ortamlardan uzak durulmalıdır. Her türlü olumsuz sonuca karşı uzman bir doktorun denetiminde olmak gerekmektedir.

Uzman doktorlar tarafından düzenlenen diyet listeleri oldukça yararlıdır. Günlük olarak en az 4-5 kez sıcak su banyosu yapmak da etkilidir. Dışkılama sırasında merhemler kullanmak ve dışkının kolay bir şekilde vücuttan atılması için yumuşatıcı veya gevşetici merhemler kullanmak belirli bir rahatlama sağlayacaktır.

Ameliyatsız tedavi yöntemlerinde, iç makattaki kasların geçici süreliğine felç edilmesi için lokal anestezi ve botoks enjeksiyonu uygulanır. Bu yöntemle makat çatlağı sorunu ortadan kalkabilir.

Ameliyatsız tedavi yöntemleri işe yaramazsa, ameliyat gereklidir. Ameliyat sırasında hastaya anestezi uygulanır. Ameliyat sırasında üç yöntem kullanılabilir:

Bu yöntemler sayesinde makat çatlağı sorunu başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.